 |
|
(PORADNIK DLA POCZĄTKUJĄCYCH)
Statyw Dobsona
schemat podstawowy
Statyw Dobsona jest bardzo prostym w budowie i praktycznym w zastosowaniu
elementem umożliwiającym łatwe ustawienie tubusa na dowolny obiekt na niebie.
Poniżej przedstawiam rozwiązanie takiego statywu dla tubusa opisanego w poprzednich
rozdziałach. Do budowy użyjemy sklejki gr. 8-10 mm.
 |
Jak widać taki teleskop można skierować w zenit i na horyzont. Przednia ścianka
sięga wysoko, aż prawie do tubusa ustawionego poziomo (prawy rysunek).
Natomiast tylna ścianka jest dużo niższa i musi być taka, aby nie zawadzał
o nią tubus w momencie obracania go (środkowy lub rysunek poniżej).
 |
Powyżej przekrój przez skrzynkę.
Krążki stanowiące oś teleskopu (ok. 15 cm średnicy) wycinamy ze sklejki
grubej 20 mm i naklejamy centrycznie na drugi taki krążek o średnicy 22 cm.
Na ten krążek 15 cm warto osadzić 2 cm plasterek rury kanalizacyjnej 160 mm,
aby ten krążek miał gładką powierzchnię zewnętrzną, gdyż ta powierzchnia
będzie naszym "łożyskiem" podczas obracania tubusa. Do skrzynki Dobsona
na powierzchnię styku z tubusem mocujemy kawałki teflonu (lub winiduru)
dla zmniejszenia tarcia (czerwone klocki na rysunku).
 |
Skrzynkę Dobsona wykonujemy po rozrysowaniu sobie w skali naszego tubusa.
Musimy znać dokładnie odległość przymocowania naszego krążka 15 cm (oś pozioma)
od dolnej podstawy tubusa. Ten krążek musi być przymocowany w środku ciężkości
tubusa. Miejscem przymocowania szukacza możemy w pewnym zakresie regulować
położenie tego środka ciężkości. W ostateczności można zastosować jakiś balast u dołu.
Dobrze jest, gdy ten środek ciężkości wypada jak najniżej, to wówczas skrzynka
jest mniejsza i ma ona mniejsze "ugięcia" na boki - jest sztywniejsza.
Oś pionową można zrealizować na kilka sposobów. Pierwszy to trzy punkty podparcia
z kawałków teflonu umieszczonych pomiędzy dużymi kółkami z grubej sklejki (20 mm).
Można też zastosować zamiast teflonu przykręcone na stałe kółka do mebli.
Ja w swoich dwóch teleskopach zastosowałem łożyska kulkowe wg konstrukcji
jak na poniższym rysunku. Zwykłe hermetyczne łożyska o średnicy wewnętrznej 10 mm
osadza się na pręcie gwintowanym M10 (ogólnie dostępne w sklepach budowlanych)
i nakrętkami M10 ustala się ich położenie. Takie trzy pręty wkręca się w kółko stalowe
z rozstawem ich co 120 stopni. Przez środek tego kółka przechodzi otwór na oś pionową
statywu fi = 12 mm. I po zmontowaniu tego jak na rysunkach całość bardzo lekko chodzi.
 |
