Strona domowa Janusza Wilanda

Obserwujemy gwiazdy zmienne

Olbrzymia skarbnica wiedzy o gwiazdach zmiennych, o obserwacjach

ich zmieniającej się jasności, mapki z gwiazdami porównania, zdjęcia,

aktualności w świecie gwiazd zmiennych - wszystko to starannie opracowane

znajdziecie na stronie Stanisława Świerczyńskiego - wieloletniego,

bardzo doświadczonego obserwatora gwiazd zmiennych, klikając w poniższy baner.

Ja na swojej stronie nie zamierzam dublować tej encyklopedii - nie byłbym w stanie tego zrobić.

Pragnę tutaj pokazać początkującym miłośnikom astronomii te najłatwiejsze obiekty

wśród zmiennych do obserwacji, aby jak trafi im się stanąć pod rozgwieżdżonym niebem

z lornetką w rękach, żeby wiedzieli co zrobić. Pamiętam jak często stawałem właśnie

przed takim dylematem - na co patrzeć na niebie? Na początku oczywiście rozpoznajemy

gwiazdozbiory i szukamy obiektów mgławicowych z katalogu Messiera.

W tym momencie warto spojrzeć w niebo nie tylko, aby podziwiać piękno

rozgwieżdżonego nieba, ale po to, aby wykonać swoje pierwsze obserwacje.

I właśnie gwiazdy zmienne są takim wdzięcznym tematem, które nie wymagają

kosztownego sprzętu i do tego celu wystarczy zapał i chęć obserwatora, lornetka i zegarek,

który będzie pokazywał z dokładnością co do minuty.

Poniżej na swojej stronie dla zachęty opiszę kilka najjaśniejszych gwiazd zmiennych

widocznych przez lornetkę, a czasem nawet gołym okiem.

Gorąco polecam zainteresowanie się tymi zmiennymi.

Na świecie tysiące obserwatorów poświęcają się tylko tej dziedzinie.

AAVSO to najsłynniejsza amerykańska organizacja, która zrzesza wielu

obserwatorów gwiazd zmiennych z całego świata w tym kilkunastu z Polski.

W Polsce mamy Sekcję Obserwatorów Gwiazd Zmiennych PTMA.

Najświeższe informacje zawsze są publikowane na FORUM atro4u

w specjalnie utworzonym dziale gwiazd zmiennych.

16 marca  2011  -  Obserwujmy eps Aurigae. Od 12 marca jaśnieje od 3,8 mag

do jasności 3.0 mag, którą osiągnie 16 maja 2011.

Poniżej wykres dotychczasowych obserwacji tej gwiazdy od 2009 roku.

Obserwujcie, bo następne minimum zacznie się dopiero w 2036 roku.

Zapraszam do obejrzenia filmu, który umieściłem na You Tube.

kliknij na film

ZACZYNAMY

R CrB  i  T CrB

Jak tylko widzę na niebie gwiazdy to staram się zlokalizować

na niebie Koronę Północną. Wiosną i latem ich widoczność na niebie jest najlepsza..

Moją ulubioną gwiazdką jest R CrB. Jest to gwiazda zmienna nieregularna,

która świeci cały czas jako gwiazdka 5,8 mag, a momentami jej jasność

spada gwałtownie o kilka magnitudo stając się ledwo zauważalnym obiektem

w teleskopach + czasem spada do +15 mag.

Obserwując tę gwiazdę od 1970 roku widziałem już kilka razy, jak zniknęła

mi z pola widzenia.

Jak zauważycie, że gwiazda zmniejszyła swą jasność zapiszcie dokładnie datę i godzinę

i natychmiast poinformujcie o tym innych na tym astro-forum powyżej.

W tym malutkim ładnym gwiazdozbiorze jest także inna ciekawa gwiazda zmienna.

To gwiazda T CrB, która jest gwiazdą zmienną powrotną.

Normalnie świeci jak gwiazdka około 11 mag, a co kilkadziesiąt lat wybucha i osiąga jasność 2 mag.

Ostatnie zarejestrowane wybuchy miały miejsce w latach 1866 i 1946. Trudno przewidzieć

kiedy będzie następny wybuch może za klika lat, może jeszcze w tym roku?

Spojrzenie w to miejsce i sprawdzenie, czy nie ma nowej gwiazdki 2 mag trwa krótko

i zawsze tam patrzę. Jak odnaleźć Koronę Północną na niebie?

Bardzo prosto. Odnajdujemy Wielki Wóz i przedłużając dyszel tego Wozu,

łukiem tak jak jest ten dyszel wygięty, trafiamy na bardzo jasną gwiazdę,

świecącą pomarańczowym światłem - to jest Arktur z Wolarza.

Nad Arkturem gwiazdozbiór Wolarza widoczny jest jak latawiec,

a na lewo od górnego trójkąta Wolarza widać mały łuczek gwiazd.

To jest właśnie Korona Północna. Teraz latem koło północy widoczna

jest w kierunku zachodnim.

Eps Aur

Gwiazda zmienna, bardzo łatwa do obserwacji, widoczna wyraźnie gołym okiem.

Łatwa w lokalizacji, gdyż jest to najbliższa gwiazda jednej z najjaśniejszej gwiazdy

jaką jest Capella w Woźnicy. Eps Aur razem z eta i dzeta Aur tworzą ładny trójkąt,

którego nazywamy Koźlętami. Eps Aur o jasności ok. 3 mag wkrótce stanie się

najsłabszym Koźlątkiem :)

Zaćmienie Epsilon Aurigae jest to bardzo rzadkim zjawiskiem, gdyż występuje co 27.1 lat.

Ale tak się składa, że juz wkrótce zobaczymy jak jasność tej gwiazdy spadnie o 0.8 mag.

06.08.2009 - pierwszy kontakt - początek zaćmienia,
21.12.2009 - drugi kontakt - początek fazy płaskiego dna,
01.08.2010 - środek zaćmienia,
12.03.2011 - trzeci kontakt - koniec fazy płaskiego dna,
15.05.2011 - czwarty kontakt - koniec zaćmienia.
 

Na astronomicznym forum można śledzić jak inni ją obserwują i poczytać więcej informacji.

Chi Cyg

Następną gwiazdką osiągającą wyjątkowo jasne maksimum

to jest Chi Cyg - jest to zmienna długookresowa tzw. miryda. Jej jasność waha się

normalnie w ciągu okresu trwającym 408 dni w granicach 5,2 - 13,4 mag.

Obecnie jednak (koniec lipca 2006) osiągnęła już wartość +4.0 mag i jest znakomicie widoczna

gołym okiem. Znajduje się ona prawie na linii szyi Łabędzia - powodując teraz jej wykrzywienie.

Warto oglądać jak na początku sierpnia 2006 będzie miała maksimum blasku,

a potem jej jasność będzie spadała, a później prawie nie będzie widoczna nawet w lornetkach.

R Leo

Ta sympatyczna miryda pod koniec marca 2012 ma swoje maksimum.

Warto ją obserwować.

do AstroJaWila