W piątek 20.03.2015 zaćmienie Słońca

W dniu 20 marca 2015 wystąpi na kuli ziemskiej najatrakcyjniejsze zjawisko astronomiczne jakim jest całkowite zaćmienie Słońca. Pas całkowitego zaćmienia przebiega  tym razem głównie przez Atlantyk, a jedynymi miejscami na stałym lądzie, z którego widać będzie fazę całkowitą zaćmienia to są Wyspy Owcze, Spitsbergen i Grenlandia. W Polsce będziemy mogli oglądać to zjawisko tylko jako częściowe zaćmienie, ale za to o dużej fazie. W poniższej tabelce przedstawiono przebieg zjawiska w kilkunastu miastach w naszym kraju. Podana maksymalna faza zaćmienia wyraża wielkość średnicy Słońca zakrytej przez Księżyc.

Oczywiście potoczna nazwa „zaćmienie Słońca” faktycznie jest zakryciem Słońca przez Księżyc. To co widzimy na niebie podczas zaćmienia Słońca,  to jest Księżyc przesuwający przed tarczą Słońca. Warto zwrócić uwagę, przy większych powiększeniach, że brzeg tarczy Księżyca nie jest równy, widoczne są góry na jego profilu, a tarcza Słońca jest idealnie gładka.  Nasz naturalny satelita podczas nowiu co miesiąc przesuwa się po niebie w pobliżu Słońca. Ponieważ płaszczyzna obiegu Księżyca wokół Ziemi jest nachylona  pod kątem 5 stopni do płaszczyzny obiegu Ziemi dookoła Słońca – to nie przy każdym nowiu występuje zaćmienie Słońca. Do zaćmienia może dojść wtedy, kiedy Księżyc przechodzi przez tzw. „linię węzłów”, to jest wtedy kiedy Słońce, Ziemi i Księżyc znajdują się na tej wspólnej linii przecięcia płaszczyzny obiegu Księżyca wokół Ziemi i Ziemi dookoła Słońca.

 Poprzednie widoczne z Polski częściowe zaćmienie Słońca miało miejsce 4 stycznia 2011 roku i było 10% głębsze niż tegoroczne. Następne częściowe zaćmienie Słońca widoczne w Polsce zobaczymy dopiero za 6 lat w dniu  10 czerwca 2021 i będzie ono znacznie płytsze. Na następne całkowite zaćmienie Słońca w Polsce doczekają nasi potomkowie w dniu  7.10.2135. Ale jeśli chcielibyście sami zobaczyć to najatrakcyjniejsze zjawisko na niebie na własne oczy, to wystarczy wybrać się na wakacje  za Atlantyk, gdzie  21 sierpnia 2017 pas całkowitej fazy przebiega przez środkową część USA.

UWAGA. Obserwacja Słońca jest wyjątkowo niebezpieczna. Bardzo łatwo uszkodzić sobie wzrok, a nawet oślepnąć. Proszę zachować dużą ostrożność. Na Słońce nie wolno patrzeć bezpośrednio przez jakikolwiek sprzęt optyczny bez odpowiedniego filtru. Astronomiczne sklepy sprzedają specjalną folię do obserwacji Słońca. W warunkach domowych możemy stosować rzucanie obrazu zaćmionego Słońca lornetką czy lunetką na białą kartkę papieru. Kartkę tę umieszczamy za okularem instrumentu w odległości 50 cm do 1 m i po skierowaniu go na Słońce regulujemy ostrość, aby obraz Słońca był najostrzejszy. Do krótkich kilkusekundowych spojrzeń na Słońce można użyć szybki spawalniczej nr 14 lub w warunkach biurowych w ostateczności dwie folie magnetyczne z rozebranych dyskietek 3,5”. Ale to dosłownie na 3-4 sekundy, aby tylko zobaczyć zjawisko.

Na ten dzień biorę urlop i będę obserwował razem z mieszkańcami Warszawy-Ochota na terenie Zespołu Szkół im. S.Wysockiego, tzw. dawna „Kolejówka” przy ul. Szczęśliwickiej 56 – wejście od ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. Zapraszam.